Als de zon schijnt of boomtoppen zwiepen van de wind, vogels in troepen overvliegen, of een vliegtuig donderend overvliegt kijken we omhoog.
Als je dat in bewoond gebied doet, zie je soms ook wel eens een windwijzer op een dak staan.
“Normaal” vallen ze zelden op, maar omhoogkijkend zag ik er best veel, dus heb mijn lief gevraagd om er in ons dorp wat foto’s van te maken.
Een windwijzer is natuurlijk om de richting van de wind te laten zien, daarom zitten er onder de afbeeldingen ook het liggende kruis met de letters N,O,Z en W, de beginletters van de 4 windrichtingen. Maar het zijn ook siervoorwerpen en om te laten zien wie ergens woont.
Van oorsprong zette men een een bol, of een kruis op hoge torens; dat was om de boze geesten af te weren. De bol was glimmend, omdat men dacht dat geesten zichzelf niet wilden zien weerspiegelen en dus vertrokken (een reden ook waarom ook glimmende ballen in de kerstboom werden (worden) gehangen – om geesten af te schrikken) Na de kerstening (massaal bekeren naar het Christendom) verdwenen sommige van deze heidense symbolen.
Het schijnt dat de eerste windwijzer in het jaar 48 voor Chr. op de helling van de Acropolis in Athene geplaatst werd.
Op een achthoekige marmeren toren werd een bronzen beeld van Triton geplaatst, die met een stok de acht windrichtingen aanwees.
Deze toren wordt de Toren der Winden genoemd (het gebouw schijnt er nog wel te zijn, Triton (half vis, half man- zoon van Poseidon en Amphitrite) is verdwenen.
Een windwijzer wordt ook een windhaan genoemd.
De eerste windhaan die op een (katholieke) kerk werd geplaatst was in Brescia (Italië) op verzoek van Bisschop Rampertus van Brescia, die een haan uit brons liet gieten (de haan was symbool voor waakzaamheid)
Vanaf de 13 eeuw was een (draaibare) haan op kerktorens gangbaar. Op een katholieke kerk staat tegenwoordig een kruis op een protestantse kerk een haan. De uitleg NU voor de haan is het Bijbelse verhaal van de discipel Petrus die Jezus drie keer verloochende waarop de haan kraaide (toch ook een symbool van waakzaamheid dus)
Op een Lutherse kerk zo staat, las ik, meestal een zwaan.
In de Middeleeuwen werd een windwijzer door de edelen gebruikt als een symbool van macht, uiterlijk vertoon boven op hun toren!
Later gingen ook ambachtslieden windwijzers op hun dak plaatsen, zodat hun beroep daaraan af te lezen viel
Er zijn nu nog windwijzers met symbolen die verwijzen naar het ambacht of “iets” van de vroegere bewoners van een woning/boerderij.
Zo zagen we een windwijzer met 4 verticale vissen aan een spies, dat zou kunnen wijzen op een vroegere visrokerij.
Van de woning met de (wind)wijzer van een heks zou ik niet durven beweren dat…………..
(*)geen windrichtingen)
Niet ver van de( wind)wijzer met de heks, staat een huis met een windwijzer met een poes met een hoge rug. Dat zou wel eens een stelletje geweest kunnen zijn.
In naburig dorp zagen we ook nog een heksenwindwijzer
Een dame die ons ziet kijken en mijn lief ziet fotograferen komt buiten even “ buurten”, ze had altijd al een windwijzer willen hebben, nu het dak gerenoveerd moest worden nam ze de gelegenheid waar; haar kleinzoon mocht de windwijzer uitzoeken; het werd er één met uilen.
We zien, behalve uilen nog meer vogels als windwijzer; ook een duif (zonder windrichting maar mét pijl) en vogels die ganzen zouden kunnen zijn
Zorgboerderij ’t Werckpaert heeft behalve hun uithangbord met een paard “natuurlijk “ ook paarden op hun (wind)wijzer staan en we zien méér paarden” in de lucht” mét en zonder boer
Bij een huis met een (wind)wijzer met olifanten staat ook een majestueuze hek smeedijzeren hek met olifanten.
Ren gouden eekhoorn op een dak (geen wijzer maar wel leuk), misschien vroeger een notenbar geweest? Of wonen er mensen die van eekhoorns houden?
Ik heb geen idee hoe vaak bewoners naar hun dak kijken om te zien van welke kant de wind waait; hoe vaak iemand sowieso naar boven kijkt en de (wind)wijzers ziet, wij keken “even” omhoog en laten u mee genieten van de vaak mooie ontwerpen.
Tot slot een rijmpje over windwijzers dat ik op internet vond:
Protestanten hebben een haantje.
Luthersen hebben een zwaantje.
Doopsgezinden hebben een huisje.
Katholieken een kruisje.
*) Bij het fotoplaatsen van het blog zag ik pas dat sommige zgn windwijzers geen windrichtingen hebben, maar “gewoon” siervoorwerpen zijn, toch maar geplaatst!
Elke dag wat - blog 
Halo Baars en lief (!),
Een noeste samenwerking zoals bij deze blog, kan leiden tot iets moois, getuige deze blog. Beelden maken en tekst verwerken naar aanleiding van de beelden geeft dit prachtige overzicht en rcht onze aandacht naar boven/\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\ik herken in Almere als jonge stad niet zoveel windwijzers als in oudere steden van ons land, of valt dat mee? Feit is dat we voor de zoveelste keer verrast zijn door Elke Dag Wat, en hoe, Johannes
LikeLike