Wij, hier in het westen, kennen de moerbeiboom voornamelijk van de zijderups De moerbeibladeren zijn immers het voedsel van de zijderups.
Moerbeiboom van Vincent van Gogh
En we kennen de moerbei ook van de straatnamen, want in elke plaats of stad is wel een Moerbeilaan of –straat of –weg.
Er zijn adressen in den lande aan de Moerbeituin, de Moerbeiboom en er zijn Moerbeiplantsoenen en Moerbeipleinen, kortom de moerbei is qua naam in Nederland goed vertegenwoordigd!
De boom zelf komt uit Azië, Afrika en Noord Amerika.
Ik zag (bewust) mijn eerste moerbeiboom ooit aan de kant van een midgetgolfbaan mét een bordje erbij, maar zonder vruchten!
Onlangs in de tuin van een kasteel stond, tegen de muur van een bijgebouw dat nu als restaurant diende, een boom met een soort langgerekte frambozen er aan. Ik vroeg me hardop af wat dat voor een boom was. Het antwoord kwam van binnen (het raam stond open) “Een moerbeiboom, mevrouw.” NU zag ik meer van de halfverstopte vruchten.
.
Thuis e.e.a. nagezocht; Het woord moerbei is afgeleid uit het Latijn, waar “morus” laat betekent en “bei” of “bezie” betekent bes: dus eigenlijk “late bes”. De moerbeiboom loopt dan ook laat in het voorjaar pas uit. Een moerbeiboom kan eeuwenoud worden.
Het hout van de moerbeiboom is duurzaam maar niet erg sterk, het wordt gebruikt voor fineer én siervoorwerpen.
Het blijkt dat niet alleen zijderupsen in China zich aan de bladeren tegoed doen maar, in Nederland, ook vogels aan de bessen.
Het is in Nederland voornamelijk een “parkboom”
Bij mijn (internet) naspeuring over de moerbei in Nederland vond ik een bericht over de, op de Nieuwe Oosterbegraafplaats in Amsterdam staande, moerbeiboom met een spanwijdte van 2,24m (op hoogte van 1.30m gemeten)*) en een hoogte (lengte) van 14 meter.
Het oudste gedeelte van de begraafplaats (ontworpen door tuinarchitect L.A.Springer in 1892) was in 1914 vol; Springer werd benaderd voor een uitbreiding. Vermoedelijk werd bij die nieuwe uitbreiding deze moerbeiboom geplant (1915 )
De oudste moerbeiboom in Nederland schijnt in Groningen te staan.
Vroeger (rond 1750) waren moerbeibomen een unicum in Zeeland.
Een dame uit Zeeland, die naar Groningen verhuisde liet rond 1760 een moerbeiboom in haar tuin in Groningen planten, als herinnering aan Zeeland.
Inmiddels is haar toenmalige tuin grondgebied van de Rijks Universiteit Groningen waar de moerbeiboom nog steeds staat. De boom wordt wel al ondersteund door staalkabels én is kleiner door de, door de jaren heen, afgebroken takken.
Dus wilt u in Nederland een moerbeiboom zien, dan zijn 4 plaatsen gegarandeerd; Midgetgolftuinen(mooie banen, leuk spelen) Lage Vuursche; bij Kasteel Warmelo in Diepenheim, (koffiedrinken op het terras is top) op de Nieuwe Oosterbegraafplaats in Amsterdam/Watergraafsmeer én in Groningen op het terrein van de RUG!
*) *) inmiddels al groter vermoed ik, want hij was toen gemeten in 2009
Elke dag wat - blog 