Folly in ‘s Graveland

In het Noord Hollandse dorp ’s Graveland (Gemeente Wijdemeren) zijn verschillende buitenplaatse die ooit met tuinen en parken werden aangelegd door rijke heren, die in de Gouden Eeuw hun geld hadden verdiend in Amsterdam en die “buiten” wilden wonen.

Zo zijn daar de buitenplaatsen:

Boekesteyn, afgeleid van de vele oude beuken in dat gebied; een buitenplaats aan het Noordereinde in ‘s-Graveland.

Hilverbeek is een landgoed aan de noordkant van de Leeuwenlaan, tussen Hilversum en ’s-Graveland.

Schaep en Burgh ( ook wel Schaepenburgh) De naam is afkomstig van de stichter Abel Matthijszn Burgh (zoon van een bierbrouwer) en zijn neef en erfgenaam Gerard Schaep.
Het ligt ten noorden van landgoed Boekesteyn en is ongeveer 25 ha groot

Het beeldenrijke huize Trompenburg, (vermoedelijk gebouwd door Daniël Stapaertdat voor admiraal Cornelis Tromp is gebouwd in de vorm van een boot en omgeven door water.

Gooilust, dateert uit de 2de helft van de 18e eeuw en heeft 97 ha grond. De bekende tuinarchitect Jan David Zocher jr. heeft in de eerste helft van de negentiende eeuw de tuin (her) aangelegd met een rododendronvallei, weiden, waterpartijen en een ommuurde siertuin.

Dit laatste landgoed word sinds 1934 beheert door Natuurmonumenten.
De toenmalige eigenaresse Jonkvrouw Louise Six liet het na aan Natuurmonumenten. Haar man Frans Ernst Blaauw leefde toen nog, maar omdat de echtlieden in “onmin” leefde, erfde hij het landgoed niet.

De tuinen en parken zijn nu openbaar, je kunt er, als je je gedraagt, niks ervan meeneemt, niet buiten de paden loopt en je hond aan de lijn houdt, wandelen.
Op dit moment staan er velden vol met sneeuwklokjes, her en der wat krokusjes, een enkele, nog in de knop staande, narcis en mega veel rododendrons  met hele dikke knoppen.
Eén struik, een roze, bloeide al!

Ik schreef al eerder dat één van de dingen die ik zo bijzonder vind van wandelen in parken het  onverwachte is. Ook nu zagen we op Gooilust iets onverwachts: een folly!

Een folly is een bouwwerk dat met opzet nutteloos of bizar is. Het diende als excentrieke stoffering van landgoederen ( meestal uit eind achttiende en begin negentiende eeuw en zijn, de naam zegt het al, uit Engeland afkomstig) Een folly suggereert in zijn verschijning iets te zijn, dat het niet is, soms iets extravagants dat geen enkel doel heeft anders dan verrassen of imponeren én de kijker op het verkeerde been te zetten.(folly is Engels en letterlijk “gekkigheidje”)


Kortom iets mafs!


Deze folly is NIET oud, dateert van 11 november 1995, dat is dus in de tijd dat Natuurmonumenten al het beheer had, maar ik kan niets naders vinden over het “waarom “



Het schijnt dat er ooit 6 pijnappels (symbolen van het eeuwige leven) op de dakrand hebben gestaan. Helaas blijken deze nu verdwenen.

Naast de dichte deur zit een koperen bordje waarop Lapin botanique staat vermeld met de naam B.I.Witlox (dat blijkt kunstenaar en hovenier Bas Witlox te zijn)  en er staan namen van de sponsors die de folly mogelijk hebben gemaakt.

Door een klein rond raampje in de deur kun je naar binnen gluren; daar zie je op de achterwand, bloempotten met huisjes erin.
Ik las later thuis dat de aanleiding  van deze folly waarschijnlijk een stimuleringsproject of prijsvraag voor jonge kunstenaars is geweest?????
Een van de sponsors  was de firma Märklin, fabrikant van modeltreinen. De huisjes in bloempotten blijken miniatuurhuisjes te zijn die nog moeten groeien (vandaar in  bloempotten) tot ze groot genoeg zijn om de landschaptafels van modeltreinen te kunnen sieren!

Op zowel Engelse als Franse bodem heb ik folly’s gezien, een gemaakte grot, een tempeltje, maar ook een 16m hoog nepkasteel. In Nederland had ik nooit eerder een folly gezien!
Te bekijken in ’s Graveland!