Vanaf vandaag begint het 16e seizoen van Beleef de Lente; webcams van de Vogelbescherming die het mogelijk maken om live in de nesten van broedvogels te kijken. Vanmorgen zag ik op https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente/steenuil een steenuil zijn “verblijf” verkennen!!
Vorig seizoen hebben bijna 1,6 miljoen mensen naar de camerabeelden van de verborgen camera’s in nesten gekeken.
Behalve achter het scherm thuis te zitten en naar vogels te kijken, kun je ook zelf buiten vogels zien: In een vijver, sloot of meer kun je zwanen, ganzen en allerlei soorten eenden elkaar het hof zien maken. Ook kijken in een vogelhut is in deze tijd de moeite waard. Om een uur of 6 kun je, in deze tijd prachtig merelgezang horen, vaak zitten ze op de hoogste tak of op een dak, vrouwtjes met hun gezang te imponeren. Houd ook je eigen nestkastje in de gaten, vaak komen er nu adspirantbewoners een kijkje nemen.
In de jaren dertig van de vorige eeuw betrok de N.V. Zaanlandsche Cacaofabriek v/h T. Olij & Comp een gebouwencomplex aan de Westkadijk te Nijkerk. Het complex dat ze betrokken stamde uit 1907.
Er werd van alles in de fabriek gemaakt: kerstkransjes, chocoladeletters, boterhamkorrels, flikken en pindarotsjes onder andere. Naast de chocoladefabriek zat een zoetfabriek. Aan de achterkant van de fabriek lag de Arkervaart, daar werden vroeger de grondstoffen over het water aangevoerd. Toen de chocoladefabriek stopte met fabriceren heeft het gebouw een lange tijd leeg gestaan, het stond al op de nominatie om gesloopt te worden, maar gelukkig begon men in 1994 met de restauratie. Ik las: Om het gebouw werkbaar te maken, moest er eerst een jaar gestookt worden, want het complex had tien jaar leeg gestaan. Er moest grondig worden schoongemaakt: de pindarotsjes zaten nog herkenbaar in dikke lagen smurrie op de vloer.
Ik kwam dit “vernieuwde” gebouw lange tijd geleden op het spoor toen er zich bijzondere woon- en lifestyle shops in bevonden. Allemaal onder één dak : samen De Havenaer Home & Lifestyle. Ik herinner me een winkel van Villeroy & Boch met prachtig serviesgoed en een showroom, meer een lange gang, met allerlei soorten lampen en design brievenbussen. Ook was er een sfeervol binnenplein ( het Engelseplein*) waar je wat kon drinken Al was de koopwaar vrij duur, je kon er ook alleen kijken, de sfeer opsnuiven en genieten. Ik sprak toen een winkelier die vertelde dat de dropfabriek, een pand naast de Havenaer misschien ook zo’n soort sfeervol winkelpand zou worden.
Onlangs waren we in de buurt van Nijkerk, dus wilde ik graag een kijkje nemen hoe het er NU was. Anders! We zagen een grote Lidl aan de overkant van wat voorheen de Havenaer was.
Boven de ingang staat een andere naam, er is geen entree om in het pand te komen. Een deur door dan sta je meteen in een winkel: De parketmeester. We lopen er binnen en vragen de dame (die de eigenaresse blijkt te zijn) wat er met het gebouw gebeurd is. Een triest verhaal; beginnend met de financiële crisis en het langzaam kapotgaan van winkels. De één na de ander vertrok. Villeroy & Boch heeft het nog even geprobeerd met een kleinere ruimte in het pand, maar is uiteindelijk ook vertrokken. Alleen zij hebben het, eerst met moeite, uiteindelijk kunnen redden. Het gaat hen nu (heel) erg goed, het werk valt niet aan te slepen. Behalve parket worden er ook kasten op maat gemaakt, een linnenkast, een inloopkast, maar ook een kast voor om de wasmachine. De dame vertelt heel blij dat ook haar kinderen in de zaak willen, dus dat de opvolging geregeld is. Een hele vriendelijke, blije dame. Zij vertelt dat het hele terrein verkocht is aan de Lidl, die nu hun huurbaas is en dat de dropfabriek nog steeds dropjes maakt. We bedanken haar voor de info en gaan eens om het pand heen lopen.
Ook de achterkant ziet er “anders” uit dan toen het gebouw nog de Havenaer was. De Arkervaart ligt er nog wel als vanouds mét grote boten erin Niet moeilijk voor te stellen dat vroeger hier de ingrediënten voor de chocoladefabriek werden uitgeladen. Vlakbij de Arkervaart ligt de watertoren uit 1898.
We lopen tussen de twee panden door en kijken even bij de dropfabriek: Onze drop is herkenbaar door haar unieke harlekijntjes vorm, heeft altijd de vertrouwde zachte bite en is zo lekker van smaak dat de zak leeg is voordat je het weet. Bij ons in Nijkerk maken we drop “om je vingers bij af te likken, zo lekker zijn ze”
In 2018 is de naam van de dropfabriek verandert in BV Harlekijntjes. Daarvoor was, in 2016 Festivaldi BV, zoals de dropfabriek toen heette voor 100% onderdeel geworden van Katjes International.
De eigenaar van de panden, Lidl blijkt, zo lees ik later thuis, in 2014 een omgevingsvergunning gekregen voor het bouwen van een supermarkt aan de Ampèrestraat 5 te Nijkerk. Mega veel parkeerruimte voor deze discountsupermarktketen Lidl én de bedrijven ( en kantoren) die er nu in deze mooie, opgeknapte voormalige chocoladefabriek zitten. Jammer dat de Home & Lifestylewinkels ter ziele zijn gegaan en je niet “zomaar” meer dit van binnen mooie gebouw in kan.
*) Dat was een fabriekshal die meer te redden was en gesloopt is om ruimte te maken voor een nieuwe ruimte; het Engelseplein.
De Hoven was vroeger een buurtschap bij Zutphen aan de overkant van de IJssel, nu is het een wijk van Zutphen.
Het was ooit de woonplaats van Herman Kip (1925-2006) boer en kunstschilder (autodidact), beter bekend als BOER KIP. Zijn boerderij, nu een museum geworden, is helaas dicht! Voor het raam is wat van zijn werk te zien; hij schilderde op van alles, zijn kast, melkbus, klompen, etc. (naïeve kunst) Bij zijn leven verkocht hij NIETS!
Waarom IK het museum graag in zou willen, is het feit dat de boerderij nog in originele staat is. In dezelfde staat als in het begin vorige eeuw, de tijd dat zijn ouders (boeren) erin leefden, dus mét bedstee maar zonder waterleiding; Herman (en waarschijnlijk ook zijn ouders) hield niet zo van “nieuwerwetse dingen” en/of had(den) er het geld niet voor (over) Dus verwacht ik, bij het binnengaan van de voormalige boerderij, een stuk zichtbaar terug in de tijd te gaan! Jammer dat we tot 30 april zullen moeten wachten vóór het museum weer open gaat.
Langs De Hoven loopt een spoorlijn; van 1882 tot 1917 was er zelfs een halte in De Hoven. En ook in 1940/1941 was er een treinstopplaats bij DE Hoven in gebruik. Die laatste keer, in de Tweede Wereldoorlog, had alles te maken met het feit dat de toen aanwezige, spoorbrug over de IJssel opgeblazen was (door de Ned.genie ter voorkoming van Duits gebruik) Treinpassagiers moesten toen op een “noodperron” Achter De Hoven uitstappen en via de Worp, over de Schipbrug, te voet naar het station lopen.
Bij De Hoven startten wij onze wandeling. Er loopt een voetpad van daar, langs de IJssel naar de onderkant van de brug. We zien de stad majestueus wit mét af en toe een zonnetje erover aan de overkant liggen.
Door de regenval en de stormen is de IJssel erg breed en staan bomen nu in het water. Het IJsselwater kan, zoals nu, erg hoog staan, maar daarmee is bij de aanleg van dit pad rekening gehouden: we kunnen bijna helemaal met droge voeten de brug bereiken. De Gelderse IJssel, aftakking van de Rijn en 125 kilometer lang, stroomt hier langs Hanzestad Zutphen.
Op het voetpad staat een bord over aan te lijnen honden, een leukerd heeft de hond “schoentjes aangetrokken”, met strijkkralen zijn ze op het bord geplakt (waarschuwing dat honden, ongetwijfeld wél van het pad afgaand, natte voeten krijgen?) Ludieke actie!
Aan het eind van het pad, bij een pijler van de Oude IJsselbrug kunnen we met een trap omhoog. Dan staan we op de Oude IJsselbrug, die totaal 345 meter lang is, en waarvan een stuk omhoog kan om boten door te laten. Een slagboom houdt ons tegen om in de IJssel te vallen. Maar we gaan de andere kant op, niet terug naar De Hoven, maar Zutphen in.
Als we nét de brug af zijn staat er in de berm een stuurwiel. Het schijnt “speelgoed” voor kinderen te zijn, helaas sta je, als je aan het stuurwiel wilt draaien met je rug naar de brug toe (ik heb het geprobeerd!) dus je kunt je niet verbeelden dat, je al draaiend, het stuk van de brug opendraait!
Een familielid van ons weet “ergens” een leuke parkeerplaats! En inderdaad het is een parkeerplaats zoals we nog nooit gezien hebben, helaas is de aankondiging wat vervaagd, maar wie zien nog wel wie hier, voor de brede blauwe deur “geparkeerd” moet hebben.
Sinterklaas!
We hebben behoefte aan koffie en zien een leuke zaak Eetcafé De Deur. Op de deur staat dat het café om 3 uur opengaat.
Dat is het nog (lang) niet. De deur gaat open en een dame legt kussen op de bank en stoelen. We raken aan de praat en kunnen van haar wel op het terras zitten en koffie bestellen. We zijn blij en zitten even later op het gezellige terras met (heerlijke) koffie. Ons uitzicht is ook top: een op een muur geschilderd gezicht op de IJssel.
Als de koffie gezakt is vertrekken we naar een bijzondere winkel:
De Geluksvogel, hét adres voor de natuur- en vogelliefhebber. Binnen staan tal van vogelboeken, soorten vogelvoer én dingen om dat vogelvoer in te doen, verrekijkers e.d. maar ook onnoemlijk veel vogels van allerlei materialen, om neer te zetten of op te hangen. Zeker een winkel om eens rond te kijken! (adres: Schupstoel)
Daarna zien we, op een muur ergens, een gedenkplaat*) van de Joodse lompenkoopman Meyer Lipschits (1832-1908) hangen. Het is, in notenschrift, de roep van Meyer. Meyer Lipschits en zijn vrouw Sarah Danser hadden 9 kinderen en vast wel (financiële) zorgen, toch was zijn roep om lompen “ immer een vrolijke jubel” Helaas is het trektouwtje, dat nu nog een opname van het geluid van zijn roep zou moeten starten, verdwenen en kunnen we de “jubel” van Meyer nu niet horen (ik hoop dat het gemaakt wordt: hoek Spiegelstraat – Broederenkerkstraat)
We lopen terug over de IJsselbrug naar De Hove waar de auto in een straatje (gratis) geparkeerd staat. Dan zie ik vlakbij die plek een aparte poort met een (gebroken?) hart. Ik zie de deuren als een symbool van een eind van een prachtige IJsseldag.
*) gevelsteen notenschrift, kunstwerk van de Nederlandse beeldhouwer J.G. ‘t Mannetje
Een van de eerste heesters die bloeien (in februari al) is de kornoelje ( Cornus Mas) Op mijn fietsritjes kom ik, op een stuk gemeentegrond vaak langs deze struik. Qua grootte is de struik bijna een boom, geen dikke stam, maar tere en delicate takjes. De gele toefjes bloemetjes verdwijnen pas als de blaadjes aan de takjes komen. Een enkel takje in een fles geeft al een zonnig lentegevoel in huis ( ja, ik heb een takje geplukt, foei)
Kornoelje is een leenwoord vanuit het Frans: cornouille. In Engeland wordt de struik Cornelian cherry, “lange kersenboom” genoemd. De plant heet ook wel koraalhout De vruchten lijken met (veel) fantasie op kersen, het zijn steenvruchten en schijnen eetbaar te zijn. In 1562 werd de struik voor het eerst aangetroffen en beschreven. Ik las dat vroeger tollen van kornoeljehout werden gemaakt én dat eerder de Grieken hun speren van kornoeljehout sneden.
Kort na, soms tijdens, de bloei van de kornoelje, zie je ook een andere gele struik bloeien: de forsythia. De mijne bloeit nu nog niet, maar ik heb er (alweer!) een paar takjes afgehaald om binnen in een fles te zetten en daarvan komen nu de eerste knopjes uit.
Ik las nu dat de forsythia familie is van de olijfachtige en haar naam te danken heeft aan de Schotse botanicus William Forsyth (1737-1804).Hij was mede oprichter van de Royal Horticultural Society en koninklijke hoofdtuinman. (RHS is een non-profitorganisatie die in 1804 is opgericht om tuinieren en tuinbouw in Europa te promoten) De struik wordt ook wel Chineesklokje genoemd, vanwege haar oorspronkelijke herkomst uit China. De forsythia is een drachtplant, dat wil zeggen dat de bloemetjes stuifmeel en nectar bevatten en dus aantrekkelijk zijn voor bijen en vlinders. Omdat de forsythia bloeit als één van de weinige vroege struiken met stuifmeel en nectar zijn de dan aanwezige vlinders en bijen extra blij met deze gele bloemetjes. Ook bij deze vroege plant komen de bladeren pas als de bloemen zijn uitgebloeid; een zogenaamde naaktbloeier !
Leuke feiten over beide struiken, maar het allermooiste is van de bloei genieten!
Een mannetjes Oehoe roept zijn eigennaam (onomatopee, een klanknabootsing) De Romeinen noemden de oehoe bubo (ook een klanknabootsing)
Tijdens de balts (januari t/m maart) kunnen de oehoeklanken soms tot 4 kilometer verder worden gehoord. (Een oehoe roept het hele jaar door, hoofdzakelijk om zijn terrein af te bakenen)
De wetenschappelijke naam van de oehoe werd als Strix bubo in 1758 gepubliceerd door de Zweedse arts, plantkundige, zoöloog en geoloog Carl Linnaeus (1707-1778)
(Foto Jean van der Meulen )
De oehoe is een van de grootste uilen ter wereld (spanwijdte 160 tot 188 cm)
Sinds 1997 broedt de Oehoe weer in Nederland. Nederland heeft nu ongeveer 30 broedparen Oehoes. Eén van die broedplaats is de mergelgroeve op de Sint Pietersberg.*) Uilen zijn honkvaste vogels; ze broeden jaren lang op dezelfde plek.
Een Oehoevrouwtje legt 2 tot vier eieren, meestal in maart, maar ook in februari kan het voorkomen. Zij broedt ze in ca. 34 dagen uit ; het mannetje voorziet haar in die tijd van voedsel. De eieren worden om de paar dagen gelegd, zodoende zijn de uilskuikens dus niet allemaal even oud en is er in het nest een constante strijd om het voedsel dat de ouders brengen. Vijf maanden verzorgen beide ouders de jongen, daarna kunnen de jonge vogels zelf jagen en verlaten zij het nest. Oehoes zijn niet monogaam
De meeste uilen zijn nachtblind, de oehoe ziet zowel ’s nachts als overdag goed en jaagt in beide periodes op vogels, (houtduiven, kraaien, eksters) ratten en muizen, egels, hazen en konijnen
Zie je een Oehoe dan kun je deze waarneming doorgeven aan de Oehoewerkgroep Nederland. Op die manier kunnen nestplaatsen bijtijds worden opgespoord en, indien nodig, beschermd worden: https://www.oehoewerkgroep.nl/oehoe-waarneming/
*) In Limburg staat in de Oehoevallei de Kiekoet een vogelkijkpunt van Natuurmonumenten (verrekijker mee!)
Het KWF meldde me (als donateur krijg ik af en toe informatie) dat ze nu stamcellen, die ze uit het tumorweefsel van een patiënt halen in een 3D cultuur met een mix van groeifactoren kunnen zetten en na 3 weken organoïden kunnen “oogsten”. Deze organoïden kunnen worden opgeslagen in biobanken voor later gebruik.
In Utrecht is een HUB (Hubrecht Organoid Technology) opgezet, daar krijgen onderzoekers toegang om de organoïden voor hun onderzoek te gebruiken. Er worden nu vele onderzoeken met organoïden gedaan; een flinke stap voorwaarts bij het onderzoek naar kanker, nu kan men die cellen blootstellen aan medicijnen buiten het lichaam, en zó zien of deze werken!
KWF feiten: *Er zijn meer dan 100 verschillende soorten kanker. *KWF is één van de grootste financiers van kankeronderzoek in Nederland. *1 op de 3 Nederlanders krijgt kanker. *Donateurs financieren samen ruim 600 onderzoeken naar kanker. *1 op de 5 kankerpatiënten heeft een zeldzame vorm van kanker. * In het project Oncode Institute werken meer dan 900 onderzoekers van over de hele wereld samen.*)
Wil je, na het lezen van dit blog ook geld overmaken naar het KWF dan kun je jaarlijks geld naar ze overmaken maar ook eenmalig 3 euro aan KWF doneren door in een sms-bericht ‘KWF’, ‘ONDERZOEK’, ‘STEUN’, of ‘GIFT’ naar 4333 te sturen.
*) Oncode Institute is een onafhankelijk instituut dat zich inzet om fundamentele inzichten over kanker zo efficiënt mogelijk te vertalen naar betere en meer betaalbare zorg voor de patiënt.
Stormen zijn onvoorspelbaar, hoorde ik een weerman zeggen naar aanleiding van de stormen die we hadden en hebben.
Op 31 januari trok storm Corrie over ons land, op 16 en 17 februari hadden we te maken met storm Dudley, daarna trok zware storm Eunice over het land, en nu is Franklin net uitgeraast
De Britse en Ierse weerdiensten benoemen stormen sinds 2015, om mensen bewust te maken voor gevaarlijk weer. Sinds 2019 krijgen stormen, waar het KNMIcode oranje of rood voor afgeeft, een naam. Soms is er dan al eerder door onze buurlanden aan de storm een naam gegeven. Het KNMI stelt de namenlijst samen met de weerdiensten Met Office (GB) en met Éireann (Ierland).Het KNMI geeft ook zélf elk jaar een paar namen op: dit jaar is dat storm Corrie. Zij was, in 1964, de eerste vrouwelijke meteoroloog bij het KNMI: voluit: Corrie van Dijk
Er zijn stormen, zware stormen en zeer zware stormen. In de weerberichten en weerrapporten wordt gesproken van storm bij windkracht 9 op de windschaal van Beaufort. Bij windkracht 10 (windsnelheid over 10 minuten ten minste 90 km per uur) wordt van een zware storm gesprokenen en bij windkracht 11 (een gemiddelde snelheid van 103 km per uur) van een zeer zware storm. Windkracht12 noemen we een orkaan, dan waait de wind harder dan 117 kilometer per uur.
Ik las dat wij, in Nederland qua storm geluk hebben omdat Engeland een buffer voor ons is, dat anders “onze” storm (die dezelfde is die Engeland dan heeft) een stuk krachtiger zou zijn
Een, in een naburig plantsoen staande, bloesemboom is afgeknapt, ik maakte van de nood een deugd en knipte wat bloesemtakken af voor thuis; Boom dood – leve de takken
Ik weet dat er erg dingen, elders in Nederland, zijn gebeurd. In onze omgeving valt het, zo te zien, mee. Er is tuinmeubilair omgewaaid, schuttingen zijn half omgewaaid én soms met spanbanden vast vastgemaakt. Ook zijn er (nok)dakpannen van de daken af gewaaid. En er liggen veel (dikke) boomtakken op de grond.
Laten we hopen dat de volgende storm, want die schijnt er te komen (hoezo niet voorspelbaar?) het niet erger maakt.
In 2018 (13 mei) schreef ik een blog over onomatopee een woord dat, fonetisch, het geluid dat het beschrijft, nabootst of suggereert.
Voorbeeld van een onomatopee zijn de werkwoorden zappen, kraken, piepen en hikken, je hoort het geluid al als je het woord zegt. Dat is ook bij sommige dieren die hun naam noemen, zoals de tureluur, kievit, tjiftjaf en oehoe
Ook andere talen kennen onomatopeeën: in het Turks is klittenbandcirt cirt en, in het Engels is piepen to beep. Deze buitenlandse woorden geven, zelfs voor Hollandse oren, de geluiden goed weer.
Onlangs kwam ik deze term Onomatopee weer tegen, maar dan in een andere context; de naam van een kunstwerk!
Ik begreep de naam Onomatopee van dit kunstobject, gemaakt door Nicolas Dings niet zo goed, er was uitleg voor nodig.
De bank staat in een beeldentuin in een park (Amersfoort) waar ’s zomers veel blauwe reigers schijnen te komen. De leuningen zijn dan ook geïnspireerd op de blauwe reiger. In de zitting van terrazzo*) ook wel granito of marmori(e)t genoemd, zijn de woorden “schrèèèk” en “kreik” gegraveerd. En nu komt de klanknabootsing aan bod: deze geluiden geven de klanken weer die een blauwe reiger, volgens de kunstenaar, produceert.
*) Terrazzo= terras in het Italiaans; het materiaal is gemaakt van marmerkorrels in cementgedrukt. Behalve vloeren worden er ook aanrechtbladen van gemaakt.
Langs de A27 ( die van Breda naar Almere loopt) kan men, ter hoogte van Eemnes, een markant gebouw met verschillende puntdaken zien. Het zijn een aantal bedrijfspanden die in 2002 werden gebouwd.
In een van de panden ernaast zit kunstwerkplaats KIJKOOR. Kijkoor, bestaat uit 2 verdiepingen en is een activiteitencentrum van Sherpa. is een zorginstelling in de regio Gooi & Vechtstreek, Eemland en Utrecht-West en ondersteunt mensen met een beperking op het gebied van wonen, werken en dagbesteding.
In het activiteitencentrum zijn, behalve de ateliers, werkruimtes, een winkel, een cateringbedrijf, een galerie en een theaterzaal. In die galerie wilde ik graag een keer kijken dus toog ik naar Eemnes (Eikenlaan 4) Van tevoren had ik thuis gekeken naar de openingstijden. Helaas had ik buiten Corona gerekend. Op de deur stond dat men nog geen mensen “van buiten” konden ontvangen. Jammer Maar de beeldentuin was wel open, dáár konden we vast een kijkje nemen.
Vanuit de tuin én vanuit het gebouw kun je uitkijken over de weilanden, daar kun je paarden zien lopen. Een prachtige locatie met ook buiten al, aparte kunstuitingen
De tuin is “omheind” met een gaanderij waar nu vanaf de hoogte enorme peulen hangen en waar klimop zich een weg langs de palen omhoog baant. Het geheel ademt een artistieke, rustige sfeer uit
De “voelderij” sprak mij persoonlijk erg aan en de keramische bollen zou ik zo in mijn plantenbak willen leggen.
Kortom, we komen hier terug, als de galerij én winkel wél open zijn. Misschien voor lezers een idee om ook eens te gaan kijken?
is een zorginstelling in de regio Gooi & Vechtstreek, Eemland en Utrecht-West en ondersteunt mensen met een beperking op het gebied van wonen, werken en dagbesteding.
Elke dag wat - blog 