In 1892 werd carbid (ook wel karbiet, carbiet, carbit, karbid of carbuur) ontdekt.
Calcium Carbide Formule:CaC2
Carbid wordt gemaakt door kalk en steenkool cokes samen in een vlamboogoven te versmelten. Wat overblijft is calciumcarbide of gewoon carbid in de volksmond.
Het werd vroeger gebruikt voor de verlichting in koetsen, auto’s, motoren en fietsen.(vanaf 1919 kwamen elektrische koplampen ter beschikking als vervanging voor de carbidlampen)
Ook werd carbid gebruikt (misschien nog wel?) voor bestrijding van bv. ongedierte. Bij mollenoverlast werden een paar brokjes mollen carbid in de molshopen gelegd en werd er wat water toegevoegd. Hierdoor ontstaat een reactie waarbij accetyleengas vrij komt. Dit geeft een stank af waar de mollen niet tegen kunnen.
Carbid werd vroeger ook in smederijen gebruikt om ethyn (oftewel acetyleen) te maken als brandstof voor lasbranders. Tegenwoordig wordt ethyn in gasflessen geleverd waardoor het door de smid of lasser niet meer uit carbid hoeft te worden vervaardigd.
Carbid werd niet alleen NUTTIG gebruikt, maar ook voor de pret. Vooral op het platteland. Carbidschieten deed men bv op Oudjaar (het wegjagen van boze geesten met harde knallen) maar in bepaalde streken ook op de avond van ondertrouw én op bruiloften (Vlaanderen
Carbid wordt in de melkbus gelegd en nat gemaakt, waarna de bus wordt afgesloten met een bal. Het zich vormende ethyn (acetyleen) wordt door een klein zundgat ontstoken en ontploft met een dreunende knal, waarbij de bal uit de bus schiet en tientallen meters verderop terecht kan komen
(vaak is er ook een net gespannen, zodat de ballen niet té ver weg kunnen schieten
opvangnet
In plaats van een lont, rotje of aansteker wordt tegenwoordig een fakkel, gasbrander op een lange stok, of een elektronische ontsteking voor het aansteken gebruikt.
In de tweede helft van de twintigste eeuw kwam het carbidschieten niet meer alleen voor op het boerenerf maar ook steeds meer op sportvelden en dorpsbrinken. Er werden competities en behendigheidswedstrijden georganiseerd.
Zelf heb ik leuke behendigheidswedstrijden met carbidschieten gezien, zoals wie het verste komt met skippybal schieten;
Teamschieten: één persoon schiet, de ander staat ergens in het veld om de bal op te vangen.
En met hoge moeilijkheidsgraad: een rijdende tractor met aanhanger, daar staat dan een scherm op dat met een weggeschoten bal geraakt moet worden ( waar de bal het scherm raakt bepaald het puntenaantal)
Ook zag ik simpele wedstrijden waar “gewoon” geschoten wordt en de balk die het verste komt de punten krijgt.
Bij carbidschieten worden deelnemers én publiek aangeraden oorbeschermers mee te nemen. (De mensen die schieten hebben allemaal oorbeschermers op)
Het schijnt dat nadat in 2014 een nieuwe vuurwerkwet is ingevoerd, de populariteit van carbidschieten is toegenomen. (Volgens die wet mocht vuurwerk alleen tussen 6 uur ’s avonds en 2 uur ‘s-nachts op oudejaarsnacht worden afgestoken) Carbidschieten valt niet onder deze wet; men dus kan langer knallen!
NU we in de Coronacrisis zitten is er een vuurwerkverbod afgekondigd en werd er ook overwogen het carbidschieten landelijk te verbieden. Dat landelijke verbod kwam er niet, maar in sommige regio’s werd het wél verboden.(vergunning aanvragen moet overal!)
Elke dag wat - blog 