Fotische reflex

Er komt een nies aan, maar hij wil niet “naar buiten”, je kijkt even in de zon of in een lamp en prompt moet je niezen.
Hoe komt dit? Daar is (nog?) geen verklaring voor.
Het heeft wel een naam: een fotische reflex.
Kijk je in het licht omdat je WILT niezen dan ben je een “plezierniezer”
Maar er zijn ook mensen die  sowieso moeten niezen als ze in fel licht ( zon of lamp ) kijken; sterker nog een kwart van de mensen blijkt die fotische reflex te hebben.

Natuurlijk is ook daar onderzoek naar gedaan:  het hoe en waarom is echter nog niet duidelijk.
Wél zijn er een paar dingen naar boven gekomen bij dit onderzoek:
* Er zijn “sterke” aanwijzingen voor genetische aanleg;
* Witte mensen hebben er meer last van dan gekleurde;
* Niezen doe je omdat “iets” je neusslijmvlies irriteert, (zon) licht zelf kan NIET je slijmvlies irriteren;
* Onderzoek in 2019 in China heeft uitgewezen dat de 5^de van een van de 12 hersenzenuwen,
   de nervus trigeminus*) er iets mee te maken kán hebben;

* Een onderzoek in 2009 van een Zweedse universiteit heeft aangetoond dat het “probleem” niet
  in de neus zelf zit

De algemene “deskundige” mening is heden ten dage dat het SLECHT voor het middenrif  is om een nies in te houden, dus gooi hem er maar uit (wel handje voor de mond of tegenwoordig  je ellenboog ervoor)

Dat was vroeger wel anders; toen dacht men dat als je nieste de levenskrachten het lichaam verlieten, je hield dus vroeger je nies wel in als je wilde blijven leven.
Natuurlijk hadden ze daar vroeger ook bezweringen voor : een bijstander zei, als hij een niezer hoorde “Een lang leven toegewenst” en dan hoopte de niezer dat die wens ook uitkwam en niet snel het loodje zou leggen! ( 26 maart van dit jaar schreef ik al in een blog over niezen en de bezweringen erbij)

Dat was bij de Romeinen anders, daar dacht men vroeger dat een nies, de dood kon afwenden. Nieste je daar dan riep een bijstander ”Veel geluk” want dié dacht dat de niezer een lang leven zou krijgen!



Tot slot nog dit: of je niesen- nieste- geniest
óf                                  niezen – niesde- geniesd
schrijft, maakt niet uit volgens Het Genootschap Onze Taal mag het allebei; de Dikke Van Dale geeft al sinds 1961 aan dat beide vormen mogen, hoewel niezen- niesde- geniesd waarschijnlijk het oudst is!

*) vertaling: drielingzenuw