In de Achterhoek ken ik de plaatsen Varssel en Varsseveld en onlangs zag ik dat er ook een dorp Varsselder bestaat. Waar komen die namen van oorsprong vandaan vroeg ik me af.
Een vaars of ook wel vars is een jongvolwassen koe die gedekt is, maar nog geen tweede kalf heeft gekregen (een vaars wordt ook wel een “eerste kalfskoe” genoemd) Het zou kunnen dat vars in de plaatsnamen een plek was waar de kalfskoeien stonden! Ik ging op zoek
Ik ontdekte een verwijzing bij Varssel (een buurtschap in de provincie Gelderland, in de Achterhoek, horend bij de gemeente Bronckhorst) :
Varssel is misschien een samenstelling van lo ‘licht, open bos’ en het Middelnederlandse verse ,vaars, jonge koe, óf het Middelnederlandse varre, verre, Oudengels fearr ‘jonge stier’ (“lo” kan ook de betekenis “poel” hebben) Oudere vermeldingen :1341 Verslo (Varsele), 1777-1794 Vassale, Varssale, 1848 ‘Varssel, ook Varsele en Vaarsel gespeld *)
Varssel is “bekend” van de Varsselring, een wegencircuit waar met Hemelvaart wegraces voor motoren worden gehouden.
Er ligt in Nederland ook een dorp Varsseveld, (geboorteplaats van voetbaltrainer Guus Hiddink) een dorp en voormalige gemeente in de gemeente Oude IJsselstreek (Gelderland)
De naam van de plek was echter eerst Wazovelde, genoemd in een akte uit 823, dat lijkt mij een andere ontstaansbetekenis te hebben. ( daar kon ik verder niets van vinden)
Vaarsel (Noord Brabant)
1450 aen den versschendyck, versserdyck, 1848 VAARSEL, Vaersel of Voersel.
Mogelijk een samenstelling van mnl. varre, verre, oe. fearr ‘jonge stier’ en sel (zaal) ‘uit één ruimte bestaande woning.
Díé plaatsnaam lijkt terug te voeren op “iets” met koeien
Varsen is een buurtschap in Overijssel (Salland) gemeente Ommen
Varsen blijkt reeds in de Bronstijd (ca. 2000-800 v. Chr.) al bewoond te zijn geweest.
Geen herleiding tot koeien te vinden.
Varsselder ( vaak in een adem genoemd met-Veldhunten), provincie Gelderland (Achterhoek) gemeente Oude IJsselstreek.
Varsselder was een uitgestrekte woonbuurt zonder dorpskern met veel weilanden.**)
Dat zóu kunnen weer kunnen wijzen op een koeienoorsprongplek.
Misschien zijn er nog wel meer plaatsen, waar óóit een bepaald soort koeien stonden en daardoor juist dié plaatsnaam kregen.
*) Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 140 huizen met ca. 350 inwoners.
**) Tegenwoordig heeft het dorp Varsselder-Veldhunten ca. 300 huizen met ca. 800 inwoners.
Elke dag wat - blog 
Hoi Baars,
Ik sta elke keer weer verbaasd en met waardering te kijken naar het product blog, dat je elke dag aflevert en niet een is gelijk of voortbordurend op een voorgaande. Hoe kom je in vredesnaam op vars ? Mijn woordenboek van outlook gaf een rode onderstreping, kende het woord dus niet, maar gaf de suggestie “vaars” wat ook in jouw verhaal terugkomt: de band met koeien. Ik dank je wederom voor deze les, Johannes
LikeLike
Ik zie, sla op en zoek verder. In dit geval kende ik het woord vars, vaars ( als puzzelwoord) en reed rond in de Achterhoek, waar ik die plaatsnaambordjes tegen kom. Dan denk ik; Zou het een met het ander te maken hebben? En dáár ontstaat dan weer een blog uit.
Zo is het gekomen!
LikeLike