In de Achterhoek ken ik de plaatsen Varssel en Varsseveld en onlangs zag ik dat er ook een dorp Varsselder bestaat. Waar komen die namen van oorsprong vandaan vroeg ik me af.

Een vaars of ook wel vars is een jongvolwassen koe die gedekt is, maar nog geen tweede kalf heeft gekregen (een vaars wordt ook wel een “eerste kalfskoe” genoemd) Het zou kunnen dat vars in de plaatsnamen een plek was waar de kalfskoeien stonden! Ik ging op zoek

Ik ontdekte een verwijzing bij Varssel (een buurtschap in de provincie Gelderland, in de Achterhoek,  horend bij de gemeente Bronckhorst) :
Varssel is misschien een samenstelling van lo ‘licht, open bos’ en het Middelnederlandse verse ,vaars, jonge koe, óf het Middelnederlandse varre, verre, Oudengels fearr ‘jonge stier’ (“lo” kan ook de betekenis “poel” hebben) Oudere vermeldingen :1341 Verslo (Varsele), 1777-1794 Vassale, Varssale, 1848 ‘Varssel, ook Varsele en Vaarsel gespeld *)

Varssel is “bekend” van de Varsselring, een wegencircuit waar met Hemelvaart wegraces voor motoren worden gehouden.

Er ligt in Nederland ook een dorp Varsseveld, (geboorteplaats van voetbaltrainer Guus Hiddink) een dorp en voormalige gemeente in de gemeente Oude IJsselstreek (Gelderland)
De naam van de plek was echter eerst  Wazovelde, genoemd in een akte uit 823, dat lijkt mij een andere ontstaansbetekenis te hebben. ( daar kon ik verder niets van vinden)

Vaarsel (Noord Brabant)
1450 aen den versschendyck, versserdyck, 1848 VAARSEL, Vaersel of Voersel^.
Mogelijk een samenstelling van mnl. varre, verre, oe. fearr ‘jonge stier’ en sel (zaal) ‘uit één ruimte bestaande woning.
Díé plaatsnaam lijkt terug te voeren op “iets” met koeien

Varsen is een buurtschap in Overijssel (Salland) gemeente Ommen
Varsen blijkt reeds in de Bronstijd (ca. 2000-800 v. Chr.) al bewoond te zijn geweest.
Geen herleiding tot koeien te vinden.

Varsselder ( vaak in een adem genoemd met-Veldhunten), provincie Gelderland (Achterhoek) gemeente Oude IJsselstreek.
Varsselder was een uitgestrekte woonbuurt zonder dorpskern met  veel weilanden.**)
Dat zóu kunnen weer kunnen wijzen op een koeienoorsprongplek.

Misschien zijn er nog wel meer plaatsen, waar óóit een bepaald soort koeien stonden en daardoor juist dié plaatsnaam kregen.

*) Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 140 huizen met ca. 350 inwoners.
**)  Tegenwoordig heeft het dorp Varsselder-Veldhunten ca. 300 huizen met ca. 800 inwoners.