Tact = een voorzichtige manier om met andere mensen om te gaan.
Het tegenovergestelde  tactloos is, zo las ik,= niet fijngevoelig.

Ik zocht deze woorden na omdat ik het begrip “tact” moeilijk uit te leggen vindt (en dát wilde ik doen)
Word je met tact geboren? En daaruit volgend: kun je er ook zonder tact geboren worden?
Kun je tact leren? Zit het in de opvoeding? Krijg je als kind goede of foute voorbeelden en vormt je dat qua tact?

Ik heb wel eens tactloze opmerkingen gehoord, althans opmerkingen die IK tactloos vond.
Meestal van mensen die ik niet (goed) ken, dus ik weet niet of zo’n opmerking een incident is of dat iemand altijd tactloos is.

Tijd voor een voorbeeld.
Een familielid  werkte in een winkel en was al een paar jaar getrouwd.
Een vaste klant vroeg haar eens “Je bent al zolang getrouwd en hebt geen kinderen, kun je ze niet krijgen?
Behalve de opmerking Waar bemoeit zo iemand zich mee, denk ik dan ook: en wát als ze geen kinderen kán krijgen en daar verdrietig over is, wat doet zo’n opmerking dan?
Gelukkig was mijn familielid niet op haar mondje gevallen en antwoordde ”Dat weet ik niet, mevrouw, ik heb het nog nooit geprobeerd”.

Mooi als je het in je hebt om gevat van repliek te dienen.
Ik ben niet op mijn mondje gevallen, maar op zulke momenten heb ik zelden een gevatte opmerking paraat, ik ben meestal sprakeloos.

Voorbeeld:
Omdat ik een (erg) nakomertje ben zijn een aantal van mijn naaste familieleden overleden terwijl ik zelf nog relatief jong was. Ik was ooit 3x in 6 maanden tijd, bij mijn baas langs gegaan met (als bewijs) een rouwkaart van een broer,  een schoonzus én mijn moeder met de vraag om een vrije dag voor de begrafenis/crematie.
Bij de derde keer zei mijn baas “Je hebt verdorie bijna een week per jaar extra vakantie met dat gedoe”
IK had geen gevatte tekst paraat, liep naar de toilet en beet daar op mijn knokkels om niet te huilen.

Toen ik een tijdje later een vakantiedag wilde opnemen (voor eigen rekening dus) omdat een vroegere baas van mij overleden was en ik graag bij de begrafenis wilde zijn werd me dat geweigerd: “Geen familie en we hebben het té druk” [ Het werk was leuk]

Nu ik toch stilstond bij het begrip TACT zocht ik het één en ander op internet op en ik vond mensen en instituten die propageren dat tactvol communiceren  te leren is.

* Tactvol zijn is een kernkwaliteit
* Iedereen kan leren om tactischer te communiceren, dat begint met bewustwording van eigen gedrag
* Tactvol communiceren is elkaars grenzen respecteren
* Je kunt leren communiceren met inlevingsvermogen  



Waarom denk ik dat de mensen die bovenstaande  tactloze opmerking maakten NIET vinden dat ze tactloos zijn en dat dus ook niet zullen willen gaan leren? (cynisme?)   

Na het op me in te laten werken en te overdenken vermoed ik dat gebrek aan tact gebrek aan inlevingsvermogen is. Er niet aan denken hoe iets bij een ander binnenkomt maakt dat je denkt alles te kunnen zeggen!
Of inlevingsvermogen te leren valt? Ik betwijfel het, maar er zijn, zo te zien instituten genoeg die er hun geld mee verdienen.

Nog één tactloos voorbeeld welke een vriendin van me  meemaakte.

Mijn vriendin is getrouwd met een Indonesische man en hun dochter is lichtgekleurd.
Ze bracht haar (toen 6 jarige) dochter naar de bus die de klas zou vervoeren voor een schoolreisje. Bij de bus kwamen een andere moeder naar haar toe: “Hoe is dát nou, zo’n geadopteerd kindje”?
Mijn vriendin was snel en gevat ”Ik zou het niet weten, ik heb met haar vader geslapen”.

Deze 3 voorbeelden zijn inderdaad NIET fijngevoelig>
Op internet vond ik een aantal gezegdes over tact; er was er één die me wel aansprak:

…..