Avondklok

Avondklok, ook wel spertijd, is de tijd waarin bepaalde beperkingen van toepassing zijn.

Vandaag, 23 januari 2021 gaat de Avondklok vanaf 21.00 uur ( tot 04.30 uur) in vanwege het COVID-19 virus. De beperking is voor ons, burgers, maar hopelijk ook voor de verspreiding van het virus.

Avondklok is een nog al beladen begrip in Nederland vanwege de herinnering ervan uit de Tweede Wereld Oorlog.
Al veel eerder was er sprake van een “avondbeperking” en ook die keer was het voor de burgers hun eigen veiligheid!

In de Middeleeuwen was er al een soort  avondklok, letterlijk een stadsklok/bel die in een belfort (halletoren) was opgehangen. Als die stadsklok geluid werd, moesten de inwoners van de stad binnen de stadspoorten zijn. Dit werd gedaan voor hun eigen veiligheid; binnen de stadsmuren waren ze beschermd. Oorspronkelijk luidde de avondklok  bij zonsondergang; later werden dit andere tijden (ook per stad verschillend)
De avondklok was ook een teken dat de vuren gedoofd moesten worden en iedereen die nog (binnen de stadspoort) in de straten liep moest een lantaarn bij zich hebben.

Mensen die de oorlog hebben meegemaakt kunnen zich nog de spertijd herinneren; de tijd dat je ‘s avonds en ’s nachts niet buiten mocht zijn. De Duitsers stelden in de Tweede Wereld Oorlog (nov.1940) de spertijd in Nederland in (tegelijkertijd met de verduisteringsmaatregelen; het donker maken om beschieting te voorkomen).
Alleen met een, door de Duitsers afgegeven pas, kon een individu zich, na een bepaalde tijd, buiten begeven. Die tijd kon per plaats verschillen, wonend in Amsterdam moest je vanaf febr. 1942 vanaf 20.00 uur binnen blijven, in andere steden was dat anders. Ik las dat in Diepenveen iedereen m.i.v. 1944 vanaf 17.00 uur binnen moest blijven

In IJsland geldt een avondklokwet sinds 2002 voor kinderen van 12 jaar of jonger: na 20:00 uur mogen ze niet zonder begeleiding van een volwassene alleen buiten zijn. Bij kinderen van 13 tot 16 jaar geldt dit na 22:00 uur. ’s Zomers is er een versoepeling van deze regel (van 1 mei tot 1 september) en mogen kinderen twee uur langer buiten blijven. Deze maatregel werd genomen om het drinkgedrag van IJslandse jongeren in toom te houden ( het schijnt te werken als ik de berichten erover mag geloven)

Als je verder gaat zoeken op avondklok kom je in verschillende landen en tijden uit op avondrestricties op basis van etniciteit.

In de Verenigde Staten was  vroeger een avondklok  (tijdens de slavernij); donkere Amerikanen mochten zich niet na zonsondergang, zonder pasje, buiten begeven.
In  juni 2020 werd  in zo’n 40 Amerikaanse steden*)de avondklok voor iedereen, na rassenrellen, ingesteld.

In Australië gold  tot 1953 een avondklok  voor de oorspronkelijke  bewoners , de Aboriginals,  in de stad Perth (op 3 na grootste stad van Australië)
Ook vond ik één internet bericht dat de toenmalige Australische premier Geoff Gallop in 2003 de avondklok in Perth weer in ere hersteld heeft vanwege de hoge criminaliteit daar.
Nergens kan ik vinden of die avondklok daar nu nóg geldt!(en of het werkelijk waar was/is)

Ook in India was er een avondklok in één stad van kracht; de stad Pune (voorheen Poona) Na Bombay de grootste stad van India. Van 1765-1852 gold daar een avondklok, om 21.00 uur werd, met een kanonschot, het  teken aan de bevolking gegeven om hun deuren te sluiten en binnen te blijven. De reden was toen “de veiligheid op straat waarborgen”
In juni 2019  werden wéér avondklokken ingesteld ( in delen van de regio Kasjmir)
Nu omdat er, tijdens een religieuze optocht, botsingen ontstonden tussen veiligheidstroepen en sjiitische moslims en de regering hoopte dat rellen zouden uitblijven als mensen ’s avonds en ’s nachts binnen moeten blijven.


*) oa:  Los Angeles, Miami, Atlanta, Chicago, Minneapolis, Philadelphia, Dallas en Seattle.