O, Tannenbaum

Met Kerstmis zetten veel mensen een echte (of kunst) boom binnen én soms ook in de tuin.
We zingen “O, dennenboom”, maar het is een SPAR! (Bij dennen zijn de naalden twee aan twee ingeplant, bij sparren is dit enkele naald)

Vermoedelijk komt dat den zeggen terwijl we spar bedoelen door de  foute vertaling van het Duitse lied “O, Tannenbaum” terwijl de correcte vertaling een SPAR zou zijn ( die Kiefer =  de den)

De spar behoort tot de familie der naaldbomen, Pinaceae. Het is een groenblijvende naaldboom, de naalden hebben een stomp uiteinde staan rechtop en zijn zachter dan de naalden van de den.

Door de eeuwen heen is de Spar een bron van symboliek. Symbool van het leven en de dood, symbool van goed en kwaad en symbool van vruchtbaarheid.
In de oudheid werd de boom in verschillende culturen als heilig vereerd.  De spar stond voor de Germanen symbool voor het nieuwe begin.  
Ook was het een Heidens symbool ter verering van het midwinterfeest.
Vroeger werd de kerstboom  versierd met appels en noten, tekens van sensualiteit en vruchtbaarheid.

Maar volgens de Duitse protestante theoloog Maarten Luther (begonnen als Augustijner broeder, gecommuniceerd door Paus Leo X) herinnert de kerstboom de christenen aan de boom in het paradijs; de kerstboomballen aan de vruchten waarvan Adam en Eva aten. De piek op de boom staat voor de ster die de Wijzen de weg wees naar de geboorte­plaats van Jezus.( Soms wordt de piek door een ster vervangen)

Dat was TOEN. Nu  wordt de kerstboom ook wel theologisch geïnterpreteerd als afbeelding van het hout van het kruis van Jezus’ lijden en dood.

Ook zeevarenden hadden vroeger iets met de spar, ze bonden sparrenboompjes hoog in de mast van een terugkerend schip, ten teken dat men met Kerst weer thuis hoopte te zijn.

De Roomse keizer Karel de Grote (742-814) verbood in 807 de cultus van met licht versierde heilige bomen
In de tiende eeuw verbood paus Martinus II de kerstboom in Italië

De eerste versierde kerstboom (daarna) was weer te bewonderen in 1605 in Straatsburg.
In het begin van de negentiende eeuw zette de kerstboom-binnen- traditie pas goed door in ons land.

Nog wat weetjes over een spar


* In gunstige omstandigheden kunnen sparren 60 meter hoog en tot 600 jaar oud worden;
* Op stam en takken vormen zich vaak harsblaren waaruit terpentijn  gewonnen kan worden;
* In het badwater geven extracten van sparrenscheuten een kalmerende werking op de zenuwen;
* De spar groeit in een groot deel van Europa in gebergte tot een hoogte van 1800 meter
* Het sap van de naalden werkt slijmoplossend en verlichtend bij aandoeningen aan de ademhalingsorganen;
* Sparrennaaldolie wordt door de industrie veel gebruikt bij de productie van huishoud- en schoonmaakmiddelen.    
* om een boom van 1,5 meter te krijgen, moet hij 7 jaar groeien (voor 2 meter ca.12 jaar)
*   na zijn eerste levensjaar is de “boom” 3 tot 4 cm.
* na 3 jaar is de boom zelfredzaam en wordt hij op een veld geplant voor verdere groei.
* eind jan. is de wintersnoei, om het perfecte model te krijgen 
*  de zomersnoei zorgt ervoor dat de bovenstukken worden afgesneden, daar ontstaan dan weer knopjes waar weer nieuwe zijtakken ontspruiten.